Bazylika Nawiedzenia Matki Bożej w Sejnach
Ponad 400 lat Matka Boska otacza opieką tę ziemię i lud, obdarzając go licznymi łaskami. Przymiotniki nadawane figurze: Matka Boska Sejneńska, łaskami słynąca, od Trójcy Świętej, Matka Wspomożenia Wiernych, Przemożna Orędowniczka - dobitnie świadczą o wielkim kulcie, jakim jest obdarzona figura w Sanktuarium Maryjnym w Sejnach. Liczne wota dziękczynne, mimo dwukrotnej kradzieży części z nich, zaświadczają zasadności tych przymiotników - od wieków słowa łaskami słynąca towarzyszą Sejneńskiej Pani.
Nieocenionej wartości historycznej, łaskami słynąca figura Matki Boskiej Sejneńskiej z Dzieciątkiem, będąca przedmiotem kultu religijnego w Bazylice Mniejszej p.w. Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Sejnach, króluje i patronuje tej ziemi od 1602 roku.
Figura należy do jednego z trzech znanych typów figur szafkowych Madonny. Jej powstanie zawdzięczamy nieznanemu rzeźbiarzowi, prawdopodobnie na przełomie XIV i XV wieku, w okresie pobytu Krzyżaków na ziemiach polskich. Figura mogła w przeszłości stanowić wystrój ołtarza polowego Krzyżaków. Obok sejnenskiej, zachowały się jeszcze 4 tego typu figury; w Lubieszowie, Klonówce, ponadto po jednej w Paryżu - Muzeum Cluny oraz w Norymberdze - Muzeum Germańskie.
Jerzy Grodziński właściciel dóbr okolicy dzisiejszych Sejn, wybudował w 1602 roku drewniany kościół na wzgórzu, nad zakolem rzeki Sejny. W poszukiwaniu wyposażenia kościoła w potrzebne sprzęty i naczynia, krewniak fundatora kościoła wyjeżdżał do dużych miast. W Królewcu okazyjnie kupił wystawioną na sprzedaż figurę Matki Boskiej z Dzieciątkiem. Umieszczono ją w kościele pod wezwaniem św. Jerzego. Figurę otoczyli troskliwą opieką przybyli do Sejn dominikanie.
Figura wraz z cokołem posiada 145 cm wysokości (bez korony), jest misternie wyrzeźbiona w lipowym drewnie i przedstawia postać Matki Boskiej siedzącej na tronie, trzymając Dzieciątko Jezus u prawego boku. Rzeźba jest otwierana na boki od szyi Matki Boskiej aż do podstawy, tworząc płaszcz opiekuńczy, podtrzymywany rękoma Maryi. Wewnątrz płaskorzeźba wyobraża Boga Ojca siedzącego na tronie łaski, który trzyma krzyż ze zmarłym Jezusem Chrystusem. Nad głową Boga Ojca jest Duch Święty w postaci gołębicy. Na otwartych bokach płaszcza Matki Boskiej widnieją malowidła 26 postaci różnych stanów, 13 po prawej i po lewej stronie.
światową, w napisanej książeczce pt. Figura łaskami słynąca Matki Boskiej i Kościół Sejneński wydanej w 1938 roku, tak opisuje figurę: Głowa Matki nieco pochylona, łaskawie uśmiechnięta, włosy na głowie w tył spuszczające się. Dzieciątko w szaty własne przystojnie zawinięte. Statua pomalowana i w części złocona, nosi charakter gotyckiej rzeźby z delikatnymi draperiami. (...) Pod nogami Matki Boskiej księżyc, rogami w dół zwrócony, a pod nim jakoby w obłokach twarz duża bez zarostu, mająca oznaczać świat czy szatana.
W roku 1610 dominikanie rozpoczęli budowę dużego murowanego kościoła klasztornego. Jesienią 1619 roku, w uroczystej procesji wniesiono do niewykończonej jeszcze budowli kościoła cudowną figurę Matki Boskiej, którą umieszczono we wnęce głównego ołtarza. Wnęka była wyłożona brokatami, obramowana złoceniami i zwieńczona baldachimem z kosztownymi wisiorami. Z upływem lat, figura była obwieszana coraz nowymi wotami, dowodami odebranych łask. Na figurę nałożono szczerozłote korony przyozdobione drogocennymi kamieniami. Wykonano w srebrze płaskorzeźby 6 aniołków, z których jedna para podtrzymywała koronę Matki Boskiej, druga para aniołków podtrzymywała baldachim, zaś trzecia para klęczących ze świecami aniołków była ustawiona u podstawy figury.
W 1720 roku przeor Franciszek Kosiewski przyozdobił figurę srebrną sukienką, z bogato zdobionymi motywami kwiatowymi i złoceniami. Sprawiało to wrażenie, jakby Matka Boska była w pozycji stojącej. W tym też okresie Matce Boskiej trzymającej w lewej dłoni jabłko - zawieszono kosztowny różaniec - jeden z symboli zakonu dominikanów.
W maju 1972 roku przedstawiciel papieża Pawła VI - kardynał Artur Tabera przebywał w Sejnach i poparł prośbę ordynariusza łomżyńskiego biskupa Mikołaja Sasinowskiego w sprawie koronacji figury.
Papież Paweł VI bullą z dnia 3 lutego 1973 roku zatwierdził prośbę i udzielił pozwolenia na koronację. Dziewięć miesięcy przed koronacją, w parafii odprawiono nowennę przygotowawczą.
Dnia 6 września 1975 roku, J. Em. Kardynał Karol Wojtyła metropolita krakowski, a późniejszy Ojciec Święty Jan Paweł II - celebrował Mszę św. inaugurującą uroczystości koronacyjne. Całą noc trwały modły pod przewodnictwem przybyłych na tę uroczystość ojców dominikanów. Dnia 7 września na placu za klasztorem, odbyły się uroczystości koronacyjne. Głównym celebransem był kardynał Wojtyła, a homilię o znaczeniu Maryi w życiu Kościoła, narodu, parafii i każdego człowieka, wygłosił Prymas Polski Kardynał Stefan Wyszyński.